FAQ

Zaprezentowany w konsultacjach projekt uchwały zakłada podnoszenie wymagań dla samochodów co dwa lata, ale nie zawiera podobnej propozycji systematycznego powiększania obszaru SCT w Warszawie w kolejnych latach jej funkcjonowania. Wprowadzenie takiego rozwiązania jest jednak możliwe i zgodne z przepisami. Rada miasta może też w przyszłości zdecydować o powiększeniu strefy – taka decyzja będzie jednak wymagała wcześniejszych konsultacji z mieszkańcami.

Miasto stale rozbudowuje ofertę transportu publicznego. Jej najbardziej wydajne elementy – metro i tramwaj – sukcesywnie docierają do kolejnych dzielnic.  W pobliżu węzłów komunikacyjnych działa także 17 parkingów typu Parkuj i Jedź (P+R, z ang. Park & Ride), gdzie kierowcy mogą zostawić auta i kontynuować podróż do centrum Warszawy komunikacją miejską.

Władze Warszawy nie planują jednocześnie wprowadzenia specjalnych biletów na komunikację miejską czy parkingi P+R dla osób, których pojazdy nie spełniają wymogów emisyjnych SCT.

Wszystkie autobusy jeżdżące w sieci ZTM już dziś spełniają wymogi SCT, które będą obowiązywały w 2024 r. To samo dotyczy większości pojazdów do wywozu odpadów komunalnych, tu jednak trwają przetargi na obsługę od 2024 roku, które promują wyższe wymogi niż te obowiązujące w strefie. Zaplanowane na dalsze lata wymiany taboru także będą musiały uwzględniać wymogi SCT. Pojazdy realizujące zadania dla zarządców dróg oraz pojazdy specjalne (takie jak pomoc drogowa albo auta z podnośnikami) będą wyłączone z zakazu wjazdu do SCT.

Pojazdy historyczne – rozumiane zgodnie z definicją określoną w art. 2 ust. 1 pkt. 11) ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych – będą podlegały zwolnieniu od wymagań SCT w Warszawie.

Część wyjątków od zakazu wjazdu jest uregulowana ustawowo, np. do SCT mogą wjechać odpowiednio oznakowane pojazdy, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne. Zgodnie z konsultowanym projektem wyjątkami objęte mają zostać również pojazdy specjalne i historyczne, a także motocykle.

Tak, dzieci w Warszawie są narażone na większe ryzyko zachorowania na choroby układu oddechowego. Zanieczyszczenie może wpływać negatywnie na pojemność ich płuc, obniżać IQ czy powodować deficyty koncentracji.

SCT nie promuje, ani nie dyskryminuje, w żaden sposób jakichkolwiek osób. Jej wprowadzenie jest korzystne dla wszystkich, ze względu na eliminację zanieczyszczeń powstających poprzez nadmierną emisję spalin pochodzących z transportu.

Bardziej restrykcyjne wymogi strefy wobec samochodów z silnikiem Diesla sprawią też, że wciąż możliwe będzie poruszanie się po centrum miasta relatywnie niedrogim kilkunastoletnim pojazdem benzynowym (auta z silnikiem Diesla generują znacznie więcej zanieczyszczeń).

SCT, jak każda inwestycja w mieście, będzie generowała koszty. Trudno jednak oszacować dokładnie – potrzeba akcji edukacyjnej, systemu oznaczania pojazdów, oznakowania samej strefy i mechanizmów do kontrolowania kierowców. Badania pokazują jednak, że jej brak też generuje koszty. W Warszawie rocznie ponosimy 4 222 682 Euro kosztów w związku z zanieczyszczeniem powietrza. Stworzenie SCT będzie na pewno tańsze, niż jej brak przez kolejne lata.

Doświadczenia z innych stref pokazują, że SCT to skuteczne narzędzie wpływające na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pochodzących z transportu – i tak np. w Berlinie SCT po roku skutkowała spadkiem emisji pyłów i tlenków azotu z rur wydechowych pojazdów o 20%, a po wprowadzeniu strefy w Londynie, zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem azotu spadło o 40%. Widoczne efekty będą zależeć od tego, jak rygorystycznie będziemy przestrzegać wjazdu do strefy tylko uprawnionych samochodów. W pierwszym etapie strefa będzie pełniła funkcję edukacyjną, służącą przygotowaniu mieszkańców do zmian w zakresie użytkowania środków transportu oraz wypracowaniu zachowań mających na celu dbanie o dobro wspólne – czystość powietrza w Warszawie. Bardziej zauważalne efekty wprowadzenia strefy będą możliwe do osiągnięcia po uruchomieniu kolejnych etapów, kiedy to po mieście poruszać się będzie znaczący odsetek pojazdów spełniających wyższe normy emisji spalin.

Wprowadzenie SCT umożliwi zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pochodzących z transportu i zdecydowanie pomoże w walce o czyste powietrze. Ponieważ jest to jednak złożone zagadnienie, tylko różne, równoległe i rozłożone w czasie działania mogą prowadzić do całkowitej eliminacji problemu. Po wprowadzeniu SCT odczuwalnie spadnie ilość zanieczyszczeń pochodzących z transportu.

Konsultacje obecnie trwają. Rozpoczęły się 25 stycznia i trwają do 25 kwietnia.

W trakcie konsultacji mieszkańcy mogą przekazać swoje opinie i uwagi do projektu uchwały o utworzeniu strefy czystego transportu w Warszawie, dotyczące m.in.: obszaru planowanej strefy, harmonogramu jej wprowadzania, wymagań wobec pojazdów, które są zaproponowane w uchwale, praktycznych i technicznych rozwiązań wprowadzenia strefy, jej utrzymania i egzekwowania. Konsultacjom nie podlega kwestia zasadności wprowadzenia SCT.

W konsultacjach można wziąć udział:

1. podczas spotkań online na YouTubie – możesz oglądać spotkanie i dyskutować na czacie; na platformie ClickMeeting – możesz zabrać głos w dyskusji z fonią i wizją.

• 6 lutego (poniedziałek) o 17:30
• 8 marca (środa) o 17:30
• 22 marca (środa) o 17:30

Jeśli chcesz skorzystać z tej opcji, napisz na sct@um.warszawa.pl. Link do spotkania oraz instrukcję otrzymasz w mailu zwrotnym.

2. podczas dyżurów konsultacyjnych

• 6 marca (poniedziałek), między 16 a 20, klubokawiarnia w Centrum Aktywności Międzypokoleniowej Nowolipie przy ulicy Nowolipie 25B
• 16 marca (czwartek), między 16 a 20, Centrum Aktywności Międzypokoleniowej przy alei Armii Ludowej 9 (wejście od podwórka)
• 29 marca (środa), między 16 a 20, Centrum Kreatywności Targowa, ulica Targowa 56

3. poprzez formularz online dostępny do 25 kwietnia na stronie:

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfjpre2vYFVCsFgQLyLlFh_qBcaJDNJA9PoMd2vn7S2WKoSAA/viewform

4. mejlowo, przesyłając uwagi do 25 kwietnia na adres sct@um.warszawa.pl

Więcej informacji na stronie: https://konsultacje.um.warszawa.pl/sct[1]

[1] Podmiot odpowiedzialny: Biuro Zarządzania Ruchem Drogowym. Podstawa prawna: UCHWAŁA NR LXI/1691/2013 Rady m.st. Warszawy z dnia 11 lipca 2013 r. w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami m.st. Warszawy

Ostateczną decyzję podejmą Radne i Radni miasta (Rada Miasta), na podstawie propozycji przedstawionej przez Prezydenta Miasta po zakończeniu konsultacji społecznych. Szczegółowa propozycja zostanie wypracowana przez Biuro Zarządzania Ruchem Drogowym we współpracy z mieszkańcami oraz na podstawie badań dot. zanieczyszczenia powietrza i emisji z transportu w Warszawie.

Docelowo kontrola ma odbywać się dzięki systemowi automatycznej kontroli opartemu o kamery z funkcją wykrywania tablic rejestracyjnych. Prawo wjazdu do strefy będzie też egzekwowane przez policję i straż miejską podczas wyrywkowych kontroli.  Ich forma nie będzie różnić się od kontroli innych znanych kierowcom przepisów drogowych. Sprawdzać się będzie, czy samochód spełnia wymagania strefy – rocznik produkcji lub odpowiednie normy emisyjne (Euro).

Właściciele pojazdów spełniających wymagania dotyczące emisji zanieczyszczeń nie będą musieli ponosić żadnych opłat. Osoby posiadające samochód spełniający wymagane normy Euro będą musiały ponieść jeden koszt. Związany on będzie z uzyskaniem nalepki, informującej m.in. o roku produkcji pojazdu oraz rodzaju paliwa. Zgodnie z Ustawą o Elektromobilności i Paliwach Alternatywnych opłata związana z uzyskaniem takiej naklejki dla swojego samochodu wynosi nie więcej niż 5 zł.

Pojazdy nie spełniające kryteriów nie będą mogły poruszać się po strefie. Nie zostały przewidziane dla nich żadne dodatkowe opłaty.

Tak, jest przewidywany. Obecna propozycja zakłada wprowadzenie strefy dopiero od lipca 2024 roku. Pierwszy etap będzie miał też łagodne kryteria wjazdu, które dopiero w 2032 roku osiągną swój ostateczny kształt.

Nie. Strefa będzie wprowadzana etapowo tak, aby mieszkańcy mogli się na tę zmianę przygotować . W pierwszym okresie działania SCT (od lipca 2024 r. do stycznia 2026 r.) do Strefy nie będą mogły wjechać tylko najstarsze samochody przekraczające normy emisji, tj. samochody z silnikami benzynowymi starsze niż 27 lat (wyprodukowane przed 1997 rokiem lub niespełniające przynajmniej wymagań normy EURO 2) i samochody z silnikami diesla starsze niż 18 lat (wyprodukowane przed 2006 rokiem lub niespełniające przynajmniej wymagań normy EURO 4).

Ponadto, zgodnie z obecną propozycją miasta SCT miałaby objąć jedynie obszar w centrum miasta. Wjazd do strefy będzie też możliwy innymi środkami transportu, w tym transportem publicznym. Jednocześnie, wszystkim rekomendujemy pozbycie się najbardziej zanieczyszczających powietrze samochodów, to jeden z celów SCT. Bez tej zmiany nie poprawimy sytuacji.

SCT, aby osiągnąć zamierzony cel, czyli zmniejszenie zanieczyszczeń pochodzących z transportu, musi  obejmować wszystkich zarówno mieszkańców, jak i osoby przyjezdne poruszające się po Warszawie.

Zgodnie z obecną propozycją urzędu m. st. Warszawy SCT zaczęłaby funkcjonować w Warszawie od 1 lipca 2024 roku. Drugi etap z ambitniejszymi kryteriami dot. możliwościami wjazdu miałby rozpocząć się 1 stycznia 2026 r, a kolejne w latach 2028, 2030 i 2032. Ostateczną decyzję dot. tego kalendarza podejmą Radni miasta.

Tak, pod warunkiem że będzie on spełniał normę emisji spalin Euro określoną jako kryterium wjazdu do strefy. Strefa ma służyć eliminowaniu tych pojazdów, które nie spełniają określonych w uchwale norm.

W pierwszym etapie (od lipca 2024 r.) do SCT nie będą mogły wjechać tylko bardzo stare samochody:

• samochody z silnikami benzynowymi starsze niż 27 lat (wyprodukowane przed 1997 rokiem lub niespełniające przynajmniej wymagań normy EURO 2)
• samochody z silnikami diesla starsze niż 18 lat (wyprodukowane przed 2006 rokiem lub niespełniające przynajmniej wymagań normy EURO 4)

Pojazdy wyposażone w instalację LPG są traktowane tak samo, jak pojazdy z silnikiem benzynowym. Pojazdy elektryczne, wodorowe oraz zasilane gazem ziemnym (CNG) będą mogły poruszać się po strefie bez żadnych ograniczeń.

Wdrożenie SCT do 2026 roku to obowiązek władz Warszawy, który wynika z realizacji Programu Ochrony Powietrza dla Województwa Mazowieckiego[1]. Wymóg wprowadzenia SCT w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców i niespełniających norm jakości powietrza jest również jednym z tzw. kamieni milowych zawartych w Krajowym Programie Odbudowy (KPO).

Utworzenie SCT w Warszawie to również odpowiedź na postulaty dotyczące poprawy jakości powietrza, zgłaszane przez mieszkańców i mieszkanki poprzez organizacje pozarządowe i ruchy społeczne, które zajmują się zdrowiem i jakością życia w mieście.

[1] https://edziennik.mazowieckie.pl/legalact/2020/9595/

Low Emission Zone, czyli Strefa Niskiej Emisji to inna nazwa Strefy Czystego Transportu stosowana w niektórych krajach w Europie. W Polsce przyjęto nazwę, w której mówi się o czystym transporcie, aby – zapobiec myleniu tej strefy (SCT) z działaniami na rzecz ograniczenia niskiej emisji z pieców domowych.

Strefa Czystego Transportu nie wprowadza zakazu wjazdu dla samochodów tak, jak Strefa Ograniczonego Ruchu, a jedynie określa, jaką ilość zanieczyszczeń/spalin pojazdy wjeżdżające do niej mogą emitować. Oznacza to zazwyczaj, że do Strefy nie można wjechać np. kilkunastoletnim samochodem z silnikiem Diesla emitującym nadmierną ilość zanieczyszczeń.

Takie strefy są specjalnie oznaczone. Na polskiej liście znaków drogowych już nawet jest odpowiedni znak.  (znak D-54).

SCT to narzędzie realnie przyczyniające się do ochrony naszego zdrowia i poprawy jakości naszego życia poprzez ograniczenie emisji zanieczyszczeń pochodzących ze spalin samochodowych.